Kultura Zuzendaritza Nagusia - Vianako Printzea Erakundea
Gatazka irabazleen eta garaituen, biktimen eta borreroen arteko banaketen arabera kontatzen duten kontakizun tradizional eta sinplifikatzaileen aurrean, erakusketa honek Noaingo batailatik fokua zabaltzen du, protagonisten bitartez gerraren ibilbidea eskaintzeko, armak hartu zituztenetatik indarkeriaren ondorioak jasan zituztenetaraino.
Erakusketak gerraren errealitatea ikuspegi osagarrietatik jorratzen duten lau bloke ditu.
1. Gerraren bideak: gatazkek estatu modernoen eraikuntzan eta Europako nagusitasunaren aldeko borrokan XVI. mendean izan zuten zereginari buruz.
2. Gerra izeneko zorigaitza: gogoan ditu batailaren oihartzunak unean uneko Europan, eta porrotaren ondorioz biztanleria zibilak eta giza dramak jasan zituzten kalteak nabarmentzen ditu, hala nola exilioak eta garaituen zoria.
3. Gerra eta gizartea: liskarrek gizarte-mugikortasunean, soldaduen bizitzan edo emakumeek gerretan izan zuten rolean izan zituzten gizarte-inplikazioak aztertzen ditu.
4. Gatazka amaitzea, bakea hastea: botere publikoak bakea eraikitzeko abian jarritako gatazkak eta adiskidetze-politikak konpontzeko praktikak eta oztopoak aurkitzen ditu.
Guztira 52 dokumentu daude ikusgai; horietatik 28 Nafarroako Errege Artxibo Nagusitik datoz, 14 Simancasko Artxibo Nagusitik, 3 Indietako Artxibo Nagusitik, 2 Torre do Tombo Arkibo Nazionaletik (Portugal), 2 Bibliothèque Nationale de Franceko Eskuizkribuen Departamentutik, bat Pauko Errege Artxibo Historiko Chllique-tik (Frantzia).
Erakusketa osatzeko, bilduma partikularretako gerra-pieza garaikideen erakusketa zabala eta Nafarroako gaztelu eta gotorlekuetan induskatutako arkeologia-piezen multzoa daude. Irudi grafikoa Orizko jauregiko horma-pinturen ingurukoa da, Esmalcaldako gerra eta Mühlbergeko bataila irudikatzen dituztenak.
