Kultura Zuzendaritza Nagusia - Vianako Printzea Erakundea
Nafarroako Gobernua

Fontes Linguae Vasconum 50 urte liburuak euskal hizkuntzaren azterketarako ekarpen berriak dakartza

2021/02/25

Fontes Linguae Vasconum aldizkariaren 50. urtemuga dela eta ospatutako kongresu internazionaleko txostenak biltzen ditu

Vianako Printzea Erakundea – Kultura Zuzendaritza Nagusiak euskal hizkuntzaren gaineko ikerketa monografiko bat argitaratu du zeinetan Fontes Linguae Vasconum: studia et documenta zientzia aldizkariak 2019an betetako 50. urtemuga ospatzeko kongresu internazionaleko txostenak biltzen diren.

Horrez gain, argitalpenaren kudeaketan aldaketak egin dira, erredakzioaren kontseilu berri baten izendapenarekin, zabalagoa eta internazionalagoa, Scopus zientzia datu-basearen ezarpenarekin eta Open Journal Systems (OJS) plataformaren inplementazio prozesuarekin. Bere ibilbidean zehar, euskal linguistikan erreferentea den argitalpena bihurtu da, estandar akademiko internazionalekin egokituz eta aztergai diren arloak hedatuz.

Liburuaren aurkezpena gaur goizean egin da Viana Printzea Erakundea – Kulturako zuzendaria den Ignacio Apezteguíaren eta Nafarroako Errege Artxibo Nagusian aldizkariaren zuzendaria den Ekaitz Santaziliaren eskutik.

Urtemugako liburua

2019an zehar ospatutako 50. urtemugaren oroitzapenezko ekitaldiekin amaitzeko, “Fontes Linguae Vasconun 50 urte. Ekarpen berriak euskararen ikerketari. Nuevas aportaciones al estudio de la lengua vasca” liburua argitaratu da. Argitalpenak, Ekaitz Santazilia, Dorota Krajewska, Eneko Zuloaga eta Borja Ariztimuñoren eskutik zuzenduta, 2019ko martxoan ospatutako “FLV, 50 urte. Metodo eta joera berriak (euskal) linguistikan” izeneko kongresu internazionaleko txostenak biltzen ditu.

Obrak euskal linguistikaren eta literaturaren egungo egoeraren berri ematen du. Horretarako, ikertzaile sagaratu eta nobelen partaidetzarekin kontatu da dialektologia, hizkuntzaren didaktika, filologia, gramatika erretorikoa, tipologia linguistikoa, linguistika historikoa, itzulpengintza, literatura, onomastika eta soziolinguistika bezalako gaiak garatzeko.

Argitalpena euskaraz, gaztelaniaz, ingelesez eta frantsesez idatzitako 38 artikulurekin egituratu da, bere zeregina panorama nazionaleko zein internazionaleko erakunde ezberdinetan, euskal linguistika, filologia eta literatura esparruetan, garatzen duten ikertzaileen ekarpenekin.

Esparru nazionalaren baitan aipagarria da zortzi unibertsitatetako ikertzaileen partaidetza, zeinen artean aurkitzen diren Nafarroako Unibertsitate Publikoa, Deustuko Unibertsitatea, Mondragon Unibertsitatea, Euskal Herriko Unibertsitatea (Antzinaroko Zientzien Institutua, MHLI-ikerketa-taldea, HiTZ zentroa, Hizkuntzalaritza Teorikorako Taldea), Begoñako Andra Mari Irakasleen Unibertsitate Eskola, Gaztela-Mantxako Unibertsitatea, Errioxako Unibertsitatea eta Bartzelonako Unibertsitatea. Halaber kolaboratzen dute UNILCO-eremu nomadako kideek eta Soziolinguistika Klusterrak, hala nola Euskaltzaindiako ikerlari independenteek eta euskaltzain numerarioek.

Eremu internazionalean, Université Lumière (Lyon 2), Université de Pau et des Pays de l’Adour, Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS), IKER (Centre de recherche sur la langue et les textes basques), Université Bordeaux-Montaigne, University of Hawai‘i Mānoa eta Sapporo University izendatuetako ikertzaileen kolaborazioarekin kontatu da.

Bolumenak 300 aleren tiradarekin kontatzen du, eta Nafarroako Gobernuko argitalpenen dendan (Navas de Tolosa Kalea, 21) hala nola liburu-dendetan eskura daitezke 15 euroko prezioarekin.

Aldizkariaren nobedadeak

Aldizkariak nobedade garrantzitsuak dakartza; horien artean nabarmentzekoak dira erredakzio kontseilu berri baten sorrera, zientzia datu-basetan eginiko indexazioa eta Open Journal System (OJS) plataformaren ezarpena.

Argitalpena zientzia obretarako eskatutako estandarrekin egokitu da, maila egokia eta kalitatezko ekarpenak lortuz. Euskal linguistikan aldizkari erreferenteetako bat da, arlo honetako ikerlarientzat erakargarria. Horrela, ekarpenen kalitate zientifikoa bermatzeko asmoz, erredakzio kontseiluaren hedapena gauzatu da, izaera internazionalago bat emanez. Bestalde, Scopus bezalako zientzia datu-base ezberdinetan indexatu da.

Fontes Lingue Vasconum aurkibide honetan onartua izatea lortu duen linguistikaren arloko lehenengo euskal aldizkaria da, horrela ranking internazionaletan postu hobea lortu ahal izanik. Era berean, beste zientzia oinarri batzuetan indexa dadin ahaleginean jarraitzen da.

Gainera, OJS plataformaren inplementazioa egiten ari da; honek, Nafarroako Gobernuaren Open Access politikan oinarrituz, edukien hedapen handiagoa, arestian aipatutako estandarrekiko egokitzapen hobea eta argitalpen prozesuan gardentasun handiagoa ahalbidetzen ditu.

Fontes Linguae Vasconum-en 50. urtemuga

Fontes Linguae Vasconum: studia et documenta aldizkariaren ibilbidea 1968ko uztailaren 7an abiatzen da. Data horretan, Vianako Printzea Erakundeko orduko José Esteban Uranga zuzendariak Urdiaingo bere etxean bisitatu zuen José María Satrústegui, zein geroago halaber zuzendaria izango zen.

Elkarrizketa haren ondorioz sortu zen argitalpena, baita Nafarroako Etnologia eta Etnografia Koadernoak aldizkaria ere, halaber Nafarroako Gobernuak argitaratua eta Nafarroako etnografia ondarea deskribatzera dedikatutako azterlanak biltzeko helburuarekin sortua.

Bere hastapenetatik, aldizkariak euskal hizkuntzaren gaineko ikerketa berriak (studia) barne hartu ditu baina, bere etorkizuna bermatzeko helburuarekin, halaber hizkuntza honen antzinako testuak (documenta) argitaratzeko beharra planteatu du. Ondoren, euskal linguistikaren beste adar batzuetara zabaldu da, ikertzaile berrien beharrak asetzeko.

1969ko lehenengo zenbakiaren argitalpenetik, estandar akademiko internazionalekin eta edukien formatu, argitalpen prozesu eta hedapen sistemarekin lotutako aldaketekin egokitu da. Aldizkariak, mende erdiko bizitzan zehar, 130 ale argitaratu ditu, zientzia, filologia, literatura eta linguistika esparruetan argitalpen erreferente bat bihurtuz.

Fontes Linguae Vasconum 50 urte liburuak euskal hizkuntzaren azterketarako ekarpen berriak dakartza
Ignacio Apezteguía eta Ekaitz Santazilia

Zerrendara itzuli